(Cadn.com.vn) - Ngày 14-3, Đoàn công tác của Bộ Công Thương và đại diện Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam (TKV) cùng các đơn vị chức năng tỉnh Nghệ An đã làm việc với Xí nghiệp thiếc Suối Bắc thuộc Công ty Cổ phần kim loại màu Nghệ Tĩnh (viết tắt: Cty KLMNT) để làm rõ nguyên nhân và bàn giải pháp khắc phục sự cố vỡ đập ngăn bể chứa bùn thải. Tại đây, đại diện Cty KLMNT thừa nhận, bể lắng bùn thải bị vỡ đã không thực hiện theo thiết kế về bảo vệ môi trường.

Đoàn Công tác Bộ Công thương cùng các bên liên quan trong buổi làm việc sáng 14-3.

Phát hiện nhiều sai phạm

Như Báo Công an TP Đà Nẵng đưa tin, ngày 9-3, đập chứa chất thải quặng thiếc của Xí nghiệp khai thác thiếc Suối Bắc bất ngờ bị vỡ khoảng 12m thuộc hố thải số 2, nằm ở độ cao hơn 500m so với mực nước biển. Hàng trăm mét khối bùn, nước thải tràn ra ngoài và theo khe suối đổ xuống dòng Nậm Huống rồi chảy vào các ao hồ làm cá nuôi của một số hộ dân ở xã Châu Thành (H. Quỳ Hợp, Nghệ An) và cá tự nhiên ở các con suối thuộc các xã hạ du Châu Quang, Châu Cường (H. Quỳ Hợp) bị chết, nhiều diện tích đất nông nghiệp của người dân bị bồi lấp.

Tại buổi làm việc vào sáng 14-3, Giám đốc Cty KLMNT Nguyễn Đình Duệ đã báo cáo với đoàn công tác các vấn đề liên quan đến chấp hành các quy định của pháp luật về môi trường. Khi phát hiện ra sự việc vỡ đập, Cty đã điều động máy móc, nhân lực để khắc phục sự cố và báo cáo với các cơ quan chức năng, đồng thời ngừng mọi hoạt động sản xuất để khắc phục sự cố. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Đình Duệ cũng thừa nhận dù đã khai thác gần 4 năm nay, nhưng hiện Cty chưa thực hiện xây đập theo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được phê duyệt, và đến nay cũng chưa có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc đã hoàn thành công trình bảo vệ môi trường theo quyết định phê duyệt ĐTM.

Qua kiểm tra hiện trường, xem xét hồ sơ lưu trữ thì phía Cty KLMNT chưa cung cấp được hồ sơ thi công, nhật ký vận hành, công tác kiểm tra, bảo dưỡng công trình xử lý chất thải trong quá trình sản xuất. Ông Tô Xuân Bảo - Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn môi trường công nghiệp, Bộ Công Thương, khẳng định: "Báo cáo ĐTM đối với dự án này đã được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 50 ngày 5-1-2013. Khi hoàn thành công trình, Cty phải lập hồ sơ trình UBND tỉnh Nghệ An xác nhận đã hoàn thành công trình bảo vệ môi trường. Nhưng đối với đập chứa này, đến thời điểm hiện tại, công ty chưa có xác nhận của UBND tỉnh. Ngoài ra, trong báo cáo ĐTM đã được phê duyệt, chúng tôi yêu cầu hành lang thoát lũ cho đập chứa chất thải phải xây dựng bằng đá hộc và trát vữa. Tuy nhiên qua xem xét hồ sơ và kiểm tra thực tế, đoàn nhận thấy công trình này mới được đắp bằng đất. Đây có thể là một trong những nguyên nhân sơ bộ dẫn đến việc xảy ra sự cố vỡ đập như vừa qua".

Đoàn công tác kiểm tra hiện trường đập chứa bùn thải bị vỡ.

Tập trung toàn lực khắc phục hậu quả

Ông Vi Văn Tường- Phó Chủ tịch UBND H. Quỳ Hợp, khẳng định: Vấn đề ô nhiễm môi trường tại địa bàn này đã xảy ra nhiều năm rồi, người dân rất bức xúc. Vậy đề nghị Cty KLMNT tiến hành hỗ trợ ngay cho những người dân bị thiệt hại để sớm ổn định tình hình. Phương án ĐTM do tỉnh phê duyêt, nhưng đập chứa thải nằm ở độ cao trên 500m so với mặt nước biển mà chỉ được đắp bằng đất thì không thể đảm bảo an toàn, có thể vỡ bất cứ lúc nào, phương án xả qua tràn là không đảm bảo khi mưa lũ xảy ra. Do đó, đề nghị Cty KLMNT tính toán sớm di dời bùn thải sau tuyển quặng đến địa điểm khác để đảm bảo an toàn. Cũng theo ông Tường, sự cố vỡ đập không chỉ gây ra hiện tượng cá chết mà hiện nay, 23 ha lúa của 2 xã Châu Cường và Châu Quang đang thời kỳ đẻ nhánh nhưng đã bị ngắn nước sau sự cố vỡ đập nên nguy cơ thiếu nước khiến lúa chết rất cao. Do vậy, huyện sẽ kiểm tra việc vét bùn của Cty xem đã ổn chưa, nếu ổn, nước trong rồi thì sẽ mở đập trên suối để cung cấp nước vào ruộng cho dân.

Kết thúc buổi làm việc, đoàn công tác Bộ Công Thương yêu cầu, Cty KLMNT phải dừng hoạt động của bãi thải đã xảy ra sự cố, tập trung toàn lực để khắc phục sự cố. Đồng thời, công ty lập hồ sơ trình các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, xây dựng một đập chứa chất thải mới đảm bảo an toàn, hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục và phối hợp với địa phương tiến hành thống kê, đền bù, hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại do sự cố gây ra theo quy định của pháp luật.

Liên quan đến sự cố trên, ngày 15-3, Đoàn công tác của Bộ TN&MT sẽ tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và khoáng sản đối với Cty KLMNT. Theo đó, Đoàn kiểm tra của Bộ sẽ làm việc về những nội dung: Kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và khoáng sản đối với Cty KLMNT; kiểm tra việc khắc phục sự cố vỡ đập hồ chứa bùn thải từ hoạt động tuyển quặng của dự án khai thác, chế biến quặng thiếc phía Đông suối Bắc tại xã Châu Hồng và xã Châu Thành.

D.Hóa